Zakup nowego mieszkania wiąże się z podpisaniem umowy przedwstępnej i wpłaceniem określonej kwoty w formie zadatku lub zaliczki. Czym różnią się te dwa zobowiązania? Które lepiej wybrać?
Zadatek a zaliczka
Oba rozwiązania są niezbędnym elementem przy nawiązaniu umowy przedwstępnej z osobą, która sprzedaje nam mieszkanie. Te dwa sposoby płatności tylko w teorii są do siebie bardzo podobne, ale ich definicje są odmienne i niewiele osób zdaje sobie sprawę z konsekwencji ich nieznajomości. Niewiedza i obojętność w tej kwestii mogą skończyć się stratami finansowymi.
Zadatek i zaliczka to formy przedpłaty stosowane w sytuacji, kiedy ma dojść do realizacji transakcji pomiędzy kupującym a sprzedającym. Są więc konieczne, aby spełnić warunki umowy wiążącej strony. Sposób zerwania umowy przedwstępnej przez jedną ze stron odbywa się inaczej w przypadku obydwu świadczeń.
Zadatek a zaliczka przy umowie przedwstępnej – czym się różnią?
Definicję zadatku możemy odnaleźć w Kodeksie Cywilnym, a dokładnie w art.394. Realizując transakcję zadatek ulega zaliczeniu na poczet świadczenia osoby, która go dała. W przypadku rozwiązania umowy zadatek należy zwrócić, również kiedy wykonanie umowy nie jest możliwe, na skutek okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności albo ponoszą odpowiedzialność obie strony.
Różnice między zadatkiem a zaliczką można dostrzec w momencie, gdy nie dojdzie do wykonania świadczenia z winy jednej ze stron, wtedy druga ma prawo odstąpić od umowy i zachować otrzymany zadatek. Kiedy strona przeciwna nie dotrzymała umowy, to strona uiszczająca zadatek na mieszkanie może domagać się sumy dwukrotnie wyższej. Zadatek powinien być zwrócony w terminie odstąpienia od umowy przedwstępnej.
Zwrot zaliczki
Pojęcie zaliczki nie jest wyjaśnione przez zapisy Kodeksu Cywilnego, z tego względu jej zwrot będzie podlegał ogólnym przepisom odnoszącym się do wykonania umów wzajemnych. Zaliczka nie stanowi formy zabezpieczenia dla osoby kupującej mieszkanie.
Na ogół zadatek na mieszkanie stosuje się częściej niż zaliczkę, ponieważ ta forma skutecznie wpływa na mobilizację jednej i drugiej strony. Sprzedający raczej nie będzie zrywał umowy, ponieważ byłby narażony na poniesienie kosztów. Kupujący nie wywiązując się z umowy straciłby wpłacone wcześniej pieniądze. Więc zadatek sprawdza się lepiej w kwestii ochrony praw interesantów.
Kwota zadatku i zaliczki przy kupnie mieszkania
Ustalenie wysokości zadatku i zaliczki zachodzi pomiędzy sprzedającym i kupującym. Nie ma odgórnych wytycznych dotyczących jej minimalnej i maksymalnej stawki. Istnieje jednak zasada, że zadatek powinien wynieść 10 % wartości nieruchomości. Rzadziej zadatek przekracza 20 % wartości sprzedawanego mieszkania lub domu.
Zbyt wysoka kwota zadatku może świadczyć o naruszaniu prawa.
Zaliczka nie daje gwarancji bezpieczeństwa, zwłaszcza dla nabywcy nieruchomości. Wobec tego warto wybrać zadatek, który jest unormowany przepisami prawnymi i zmobilizuje obydwie strony do postępowania zgodnie z nawiązaną umową przedwstępną.