Własny dom w sąsiedztwie lasu to marzenie wielu osób. Oprócz niezaprzeczalnych walorów krajobrazowych zakup działki leśnej może okazać się również tańszy w porównaniu z działką budowlaną. Decydując się jednak na takie rozwiązanie, trzeba liczyć się z tym, że działka może wymagać odlesienia, a ono nie zawsze jest możliwe. Na czym polega odlesienie działki i jakich formalności trzeba dopilnować?
Możliwości zagospodarowania działki leśnej są mocno ograniczone. Definicję działki leśnej określa Ustawa o lasach z dnia 28 września 1991 roku. Warto jednak wiedzieć, że sam fakt, że na działce rosną drzewa lub inna roślinność charakterystyczna dla lasów, nie oznacza jeszcze, że mamy do czynienia z działką leśną. Decydujące jest przeznaczenie terenu w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego oraz wpis w rejestrze gruntów.
Przymierzając się do zakupu działki pod budowę domu, w pierwszej kolejności należy sprawdzić, jakie jest jej przeznaczenie w MPZP. Jeśli działka, pomimo lokalizacji tuż przy lesie, oznaczona jest w planie miejscowym jako działka budowlana, wówczas bez przeszkód można będzie zbudować na niej dom. Jeśli jednak w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego działka oznaczona jest jako leśna, przed rozpoczęciem inwestycji konieczne będzie jej odlesienie, czyli wyłączenie z produkcji leśnej.
Procedura odlesienia działki zaczyna się od uzyskania zgody marszałka województwa na zmianę przeznaczenia działki. We wniosku należy wykazać, że dokonanie takiej zmiany, nie będzie miało negatywnego wpływu na gospodarkę leśną, a do tego niezbędna jest opinia izby rolniczej. Aby zwiększyć szanse na uzyskanie zgody, warto podzielić działkę na część bardziej i mniej zadrzewioną, a następnie wnioskować jedynie o odlesienie tej pierwszej. Jeśli działka nie jest objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, należy wystąpić o decyzję o warunkach zabudowy – stosowny wniosek należy złożyć w urzędzie miasta lub gminy. Kolejny krok to złożenie wniosku do Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych o wyłączenie działki z produkcji rolnej. Do wniosku należy dołączyć wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego ze zgodą na zmianę przeznaczenia gruntów leśnych na cele nieleśne lub decyzję o warunkach zabudowy, wypis z rejestru gruntów, dokument potwierdzający własność gruntu, np. akt notarialny zakupu. Niezbędne jest również dostarczenie opisu taksacyjnego lasu w miejscu wyłączenia, który zawierać będzie informacje o drzewostanie, typie siedliskowym lasu, klasie bonitacyjnej, a także plan wyłączenia, czyli projekt przedstawiający sposób zagospodarowania działki na podstawie mapy projektowej. Następny etap to usunięcie drzew z działki, aby można było rozpocząć budowę. Należy pamiętać, że w niektórych przypadkach, trzeba uzyskać pozwolenie na wycinkę.
W odróżnieniu od działki rolnej nie ma żadnych ograniczeń co do tego, kto może kupić działkę leśną. Niezależnie od powierzchni nabywanej działki nie ma obowiązku prowadzenia działalności w zakresie produkcji leśnej. Trzeba tylko pamiętać o prawie pierwokupu ze strony Lasów Państwowych. Konieczne jest sporządzenie warunkowej umowy sprzedaży i przekazanie jej kopii do Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych. Jeśli w ciągu miesiąca RDLP nie wyrazi zainteresowania zakupem, transakcję można sfinalizować.